Khám phá đặc sản bánh gai xứ Dừa Nghệ An

Đặc sản bánh gai xứ Dừa là món ăn nổi tiếng của xã Tường Sơn, huyện Anh Sơn, Nghệ An đã có từ lâu đời với hương vị ngọt của nhân đỗ, thơm mùi của lá gai đặc trưng.

Có dịp ghé thăm xứ Nghệ xuôi theo quốc lộ 7A đến với làng nghề bánh gai xứ Dừa với hương vị thơm ngon của bánh đang tỏa khói và hương thơm nghi ngút, tạo thành hương vị thơm ngon đặc trưng của vùng đất nơi đây. Bánh gai cũng là đặc sản, món quà quê mà bất cứ ai cũng muốn mua về làm quà cho người thân và bạn bè

Bánh gai xứ Dừa là đặc sản nổi tiếng từ lâu đời ở xã Tường Sơn huyện Anh Sơn. Có dịp chạy dọc theo quốc lộ 7A qua làng bánh gai xứ Dừa, mùi thơm của bánh, của mật mía, lá gai, bột nếp, đỗ xanh… tỏa ra từ các lò hấp bánh đang nghi ngút khói, tạo thành một hương vị đặc trưng, không nơi nào có được. Đây cũng là món quà quê không thể thiếu cho khách mỗi khi đặt chân đến Anh Sơn.

Đôi nét về bánh gai xứ Dừa

Bánh gai xứ Dừa là bánh rất vừa miệng vừa có vị ngon; béo ngậy của dừa trộn lẫn với hạt đậu xanh lại vừa có vị thơm, dẻo của nếp, mùi của lá chuối khô. Quy trình sản xuất thứ bánh đặc sản này xem ra không mấy phức tạp. Nhưng cũng khá cầu kỳ trong công đoạn tuyển chọn nguyên liệu gồm gạo nếp, đậu xanh, lá gai tươi, dừa khô, đường cát trắng, dầu ăn… Nếp là thứ nếp quê, trắng và thơm để khi xay ra có được bột nếp thật dẻo, mịn và thật thơm. Nhân bánh được làm bằng những hạt đậu xanh hấp chín. Giã nhuyễn trộn với đường kính trắng và cùi dừa xắt nhỏ tạo nên mùi thơm béo ngậy của dừa. Mùi thơm của nhân đậu xanh.

Lá gai hái về rửa sạch, luộc chín, giã nát và trộn với dầu ăn. Cho vào bột nếp đã được lọc kỹ và làm nên thứ màu đặc trưng của bánh gai, loại đặc sản nổi tiếng. Lá để gói bánh được làm bằng lá chuối khô. Sau khi đã được lau chùi rất sạch sẽ, để nơi thoáng mát. Người ta xé nhỏ lá bánh ra khoảng 6-8cm và bắt đầu công đoạn gói bánh.

Quy trình sản xuất bánh

Lá bánh được trải ra và người ta lấy muỗng múc từng muỗng bột trải trên mặt lá chuối. Bên cạnh đó ở giữa cho nhân đậu xanh đã được trộn lẫn với dừa và bắt đầu gói lại hình tam giác, cho 2 mặt tam giác úp mặt lại với nhau, buộc chặt bằng sợi lạt mềm. Sau khi hoàn thành công đoạn gói bánh xong, sẽ xếp bánh vào nồi để hông cách thủy. Khác với các loại bánh khác như bánh chưng. Bánh bột lọc là cho vào nước và luộc chín thì bánh gai lại được bà con nơi đây xếp vào những cái vửng lớn để hông trên bếp củi. Mỗi lần hông khoảng tầm một tiếng rưỡi.

Quy trình sản xuất thứ bánh đặc sản này xem ra không mấy phức tạp. Nhưng cũng khá cầu kỳ trong công đoạn tuyển chọn nguyên liệu gồm nếp, đậu xanh, lá gai tươi, dừa khô, đường cát trắng, dầu ăn… Nếp là thứ nếp quê, trắng và thơm để khi xay ra có được bột nếp thật dẻo, mịn và thật thơm. Nhân bánh được làm bằng những hạt đậu xanh hấp chín. Giã nhuyễn trộn với đường kính trắng. Cùi dừa xắt nhỏ tạo nên mùi thơm béo ngậy của dừa và mùi thơm của nhân đậu xanh.

Cách làm bánh gai

Lá gai hái về rửa sạch, luộc chín, giã nát và trộn với dầu ăn. Cho vào bột nếp đã được lọc kỹ và làm nên thứ màu đặc trưng của bánh gai. Một loại đặc sản nổi tiếng. Lá để gói bánh được làm bằng lá chuối khô. Sau khi đã được lau chùi rất sạch sẽ và để nơi thoáng mát. Người ta xé nhỏ lá bánh ra khoảng 6-8cm và bắt đầu công đoạn gói bánh.

Lá bánh được trải ra và người ta lấy muỗng múc từng muỗng bột trải trên mặt lá chuối. Bên cạnh đó ở giữa cho nhân đậu xanh đã được trộn lẫn với dừa. Sau đó bắt đầu gói lại hình tam giác. Cho 2 mặt tam giác úp mặt lại với nhau và buộc chặt bằng sợi lạt mềm. Sau khi hoàn thành công đoạn gói bánh xong. Bánh vào nồi để hông cách thủy. Khác với các loại bánh khác như bánh chưng, bánh bột lọc là cho vào nước. Luộc chín thì bánh gai lại được bà con nơi đây xếp vào những cái vửng lớn để hông trên bếp củi. Mỗi lần hông khoảng tầm một tiếng rưỡi.

Bánh gai gia truyền

Giờ đây có rất nhiều gia đình ở vùng núi Anh Sơn làm nghề bánh gia truyền này. Mỗi gia đình đều có một bí quyết riêng để làm nên món ăn đặc sản này. Điều đặc biệt ở món bánh gai này là bánh rất vừa miệng vừa có vị ngon, béo ngậy của dừa trộn lẫn với hạt đậu xanh lại vừa có vị thơm, dẻo của nếp. Mùi của lá chuối khô. Món ăn này được làm quanh năm và giá cả cũng rất bình dân. Chỉ với 2.500 đồng là bạn đã có thể có 1 cặp bánh ngon dùng để làm quà biếu mỗi khi có dịp đi xa.

Hiện nay, toàn xã Tường Sơn có gần 20 cơ sở làm bánh gai. Trong đó 4 hộ sản xuất chuyên nghiệp có thuê nhân công và trả lương công nhật. Mỗi ngày các hộ sản xuất chuyên nghiệp làm ra khoảng từ 1.000 chiếc bánh trở lên, còn những hộ thời vụ thì mỗi ngày làm ra khoảng 400 chiếc phục vụ người tiêu dùng.

Niềm vui của người dân Trường Sơn

Như vậy, mỗi ngày trung bình người làm bánh gai tại xã Tường Sơn sản xuất khoảng từ 10.000- 15.000 cái bánh gai. Con số này những tháng giáp tết có thể gấp 2 – 3 lần. Những năm gần đây, nhờ uy tín của thương hiệu bánh gai xứ Dừa nên đã có nhiều gia đình trong xã thoát nghèo. Hàng trăm người dân nông nhàn có công ăn việc làm thường xuyên, ổn định.

Không chỉ món quà quê bình dị mà bánh gai xứ Dừa còn là đặc sản đi khắp các vùng của Tổ quốc. Rời dốc Dừa trong buổi chiều muộn. Các cơ sở làm bánh đang náo nhiệt, người mua,  kẻ bán thứ bánh đặc sản này. Món bánh vẫn tấp nập rộn rã tiếng cười nói. Đây niềm vui rạng rỡ của những người thợ làm bánh về một cuộc sống sung túc, ấm no.

Nguồn: Amthucvinhnghean.com